Келин билан қайнона ит-мишиқми? Ёки она-болами?

• 

Подробности

Бўлим: Иллат

Чиққан санаси: 04 Апрель 2013

(Нашр қилинган санаси)

Бу савол дунёдаги деярли барча ҳалқлар учун ирқидан, динидан ижтимоий холатидан, яшаш тарзидан қатъий назар давомли ва деярли ечимсиз бош оғригдир. Бу билан мен ахл-иттифоқ она-бола каби ёки ҳеч бўлмаганда дугонадай яшайдиган қайнона-келинлар умуман йўқ демоқчи эмасман, лекин аксарият холатларда бу ахиллик иттифоқлик йўқ ва эркакларнинг афсус-у надоматларига қарамай пайдо бўлишига умид ҳам йўқ.

Аммо аянчли шуки бу иттифоқ пайдобўлиши ҳеч ҳам қийин эмас деб хисоблайман.

Мен ҳа деб асосан иттифоқлик демоқдаман – ахиллик, дўстлик, меҳрибонлик демаяпман сабаби, иттифоқ бир мақсад сари интилиш учун кучларни бирлаштирувчи бирликдир.

Бу масалада ҳамхаёти дунёнинг барчақонунлари каби “олма пиш, оғзимга туш” қабилида иш тутиб бўлмайди. Иттифоқлик тўғилиши учун икки томоннинг меҳнати талаб этилади. Меҳнат деганда, келиннинг қуллиги-ю? Қайнонанинг қулдорлиги (баъзи кам учрайдиган ҳолатларда бунинг акси) назарда тутилмайди, аксинча бу кўнгид-қалб меҳнатидир, фикрим тушунтиришга уриниб кўраман.

Асосан қудачилик – яъни ўғил уйлаш – қиз чиқариш икки томон учун ҳам хурсандчилик, ўзаро ҳурмат эхтиром қувноқлик ва яхшиликлар умиди ила жуда чиройли бошланади ва баъзан анча мунча давом ҳам этади, лекин икки ёшнинг чиройли умидлари билан қурган ҳаёт денгизидаги кемачаси кундалик-ҳаёт деб аталмиш сув ости-тош, қояларига ва саёзликларига урила бошлайди, кундалик-байрамсиз ҳаёт деб аталмиш ботқоқликлар, тўфону довулларга дуч кела бошлайди.

Мана шу долзарбда бу кеманинг йуловчиси мен бўламан деб икки аёл жангу-жадал бошлайдилар. Ҳаммадан қизиғи кемани балолардан, фалокатлардан асраш йўлини излаш ўрнига кема эгаси бўлган эркакни қийин аҳволга қўйиб икки аёл (бири онаси, бири хотини) кема бошқарувини ўз томонига буришга интилиб кемани асосан халокатга юз тутишга олиб келадилар. Иттифоқлик деганимни энди тушунгандирсизлар.

Хаёт денгиздаги кема мувозанатини сақлаб маълум бир йўналишда сув ости қояларини четлаб, тўфонудовулларга мардонавор дош бериб, ботқоқларга ботмай, ўз олдига мақсад қилган манзил томон сузиши учун кемада иттифоқлик, бир мақсад сари интилиш бўлиш керак. Акс ҳолда кема парчаланиб не-не умидлар пучга чиқади ва энг аянчли ва хунуги бу кеманинг ноёб юклари бўлган манзилларига элтилмай аросатда қолган фарзандларга увол бўлади. Сўзимнинг бошроғида айтандим иттифоқлик туғилиши унча қийин бўлмаган нарса, сабаби шу кеманинг эгаси бўлган эркак қайнонага ўғил келинга умр йўлдоши.

Келин билан қайнонага мана шу биргина ўзларига азиз бўлган инсон учун бир-бирлари билан меҳрибон бўлмасинлар иноқ ҳам, она-бола каби ҳам бўлмасинлар, ҳеч бўлмаса иттифоқ тузсиклар наҳотки бу қийин бўлса?!

Ўғлига она бўлиши қайнона ўз ҳаётингиз чечаги бўлган фарзандингиз бошига ғовғолар ёғдираётганингизга ақлингиз етмаса?

Азиз қайнонага айланган онаизор фарзандларингизгаюрагингиз ачимайдими?

Келинни олчунизгача роса елиб югурдингиз, аксари ҳолатларда ялиндингиз, айландингиз, ўргилдингиз, жонингизни қоқиндиқ қилдингиз. Ўғлингизни чексиз хурсанд қилиб келинчакни уйингизга олиб келдингиз. Ана шу сарф ҳаражатлар, машаққатлар эвазига олиб келган келинчагингиз билан фарзадингиз аҳл-иноқ яхши яшай бошлади. Аммо ҳеч қанча фурсат ўтмай, ўғлингизга жуда манзур бўлган келинчакингиздан кўнглингиз тўлмай қолди, нега эмиш: эпсиз, дангаса, қўлидан иш келмайдиган, ўқувсиз, масаллиқларни увол қилиб таомларни бемаза тайёрлувчи, ҳовли уй-жойларни чала йиғиб чала супуриб хуллас қўлидан иш келмайдиган, меҳмонларни кутиб олишни ўрнига қўя олмайдиган, муомилани билмайдиган, фаҳм-фаросати паст, сизнинг арзандангизга умуман тўғри келмайдиган бир тасқара бўлди-ю қўйди.

Қайнонажон ёшингиз нечада, ана боринг 40,45,50,55,60 ва ҳоказо, келинингни ёшичи? 17,18,19,20,21,22 ана боринг 23да бўлсин, шунда у сиздан неча ёшга ёшроқ бўлади, айтайлик сиз 50 ёшда келинингиз 20 ёшда бўлса, у сиздан нақд 30 йилга ёшроқ бўладику?

Бу дегани келинингиз сизга нисбатан 30 йилга тажрибасиз, эпсиз, уқувсиз, муомилага тажрибаси ҳам шу аҳвол ва ҳоказо ва ҳоказо. Ва ҳолангки, инсон ҳаётидаги ўлимдан бошқа барча муаммоларнинг ечими-ю, чораси вақтдир, бу юқорида сиз айтиб санаб, адоғига ета олмаган барча камчиликларнинг чораси вақтдир. У ўтиши билан ана ўша камчиликлар, тўлқинланаётган сув юзасидаги пуфакчалар каби ўчиб-ўчиб оҳири тугаб сув тинади, ҳаёт бир маромга етади. Ўғлингиз билан келинингиз ҳаёт денгизидаги кемаси ҳам мўлжалланган манзилига анча яқинлашиб қолади. Кема ичидаги бебаҳо ноёб юки бўлмиш фарзандлар ҳам вояга етиб қоладилар, қарабсизки олам гулистон, ширин-шакар набираларингизни келажак кемачаларини ўйлаш даврига келиб қолган бўласиз. Во ажабо биргина иттифоқлик натижасида ўғлингиз билан келинингиз хаёти изга тушиб қўша – қариш йўлига ўтиб қолибдия?!

Буларнинг барчаси учун сиздан талаб этиладиган нарсалар унчалик кўп эмас, фақат яхши ният, ўғлингиз келинингиз ва уларнинг фарзандларига бахт-саодат тилаш. Келинингиз билан иттифоқ тузиб унинг камчиликларига сабр қилиш ва аста секинлик билан уни тарбиялагша бошлаш. Тўғри ёшларнинг баъзи гап-сўзлари, қилиқларига чидаб туриш қийин, лекин сиз унинг ёшини эътиборга олинг унинг ёшида сиз ўзингиз қандай бўлганингизни виждонан эсланг. Сиз ўзингиз ҳам бирданига дарров оқила, эпли, доно жўда ҳам маънили аёлга айланмагандурсиз, сизга ҳам анча – мунча вақт керак бўлганку, қайнонангиз тирик бўлсалар сўраб кўринчи, йўқ бўлсалар эслаб кўрингчи.

Шунинг учун ҳам юрагингиз парчаси бўлган фарзандингизнинг бахти учун – мехнатларнинг энг машаққатлиси бўлган кўнгил-қалб мехнатини бошлайсиз яъни рашкингизни, асабларингиз, жахлингизни, тилингизни жиловлаб ўғлингизнинг аёлини ҳам оқила доно, эпли, муомилали маънили аёл қилиб тарбиялашни бошланг.

Урушманг, талашманг, аразлашманг – иттифоқлашинг.

Бу “ақлли” нималарни ёзяпти деб ҳафа бўлманг мухтарам қайноналар.

Каминангиз ўзи ҳам икки карра онадан қайнонага айланган қалб-кўнгил меҳнат азобида қолган ўз ўғилларини жуда ҳам яхши кўрувчи, шунинг учун келинларини кечирувчи бир кампирдир.

Бу ёзганларимни ўқиб олган келинлар зинҳор ховлиқманг сизлар учун ҳам атаганларим бор. Иншааллоҳ учрашамиз.

Фирдавс