Muslima.Uz

Турмуш қурмоқчи бўлган опа-сингиллар воқеаси

Подробности

Бўлим: Ҳикоялар

 Тунда одатдагидек совуқдан жунжикиб ўриндан турдим ва секин йўлакка чиқдим. Опамдан бошқа оиламдагиларнинг барчаси уйқуда эди. У ноутбук олдида ўтирар, дўстларидан ким биландир чатда суҳбатлашар эди. Мен ундан "Бирга ибодат қилишни хоҳлайсизми?" деб сўрадим. У бандлигини айтди. Мен унинг мақсадини тушуниб ёлғиз намоз ўқигани кетдим.

Хонадондаги илон

Подробности

Бўлим: Ҳикоялар

Бир қишлоқнинг энг чекка хонадонида бир киши хотини, боласи ва эчки-товуқлари билан яшар эди. Улар ҳовлисининг бир четига заҳарли илон уя қурди. “Менга зарари тегмаяпти-ку” деб ўйлаган хонадон эгаси бошда илонга эътибор ҳам қилмади. Илон ҳам бир муддат ҳеч кимга зарар етказмай, тинчгина яшаб турди.
Бир куни илон хонадоннинг эркатойи бўлмиш ўғилга заҳрини сочди. Ўйнаб юрган бола тўшакдан туролмай қолди. Бундан ғазабга минган уй эгаси илонни ўлдирмоқчи бўлиб, қўлида калтак билан уя олдига борди. Қараса, илон уя олдида нўхатдай олтин чиқариб қўйибди. Ҳалиги олтинни кўрган киши уни ёнга солибдию, унинг ҳадясини ўйлаб илонни ўлдириш фикридан қайтибди.
Орадан кунлар ўтибди. Ҳозиргача жим юрган илон бир куни хонадон бекасини қаттиқ заҳарлаб, тамоман ётқизиб қўйибди. Бундан жаҳли чиққан хўжайин энди илонни ўлдиришга астойдил бел боғлабди. Қўлида кетмон билан уя олдига борса, илон бу гал ёнғоқдай олтинни уяси олдига чиқариб қўйибди. Олтинни кўриб, ҳамма нарсани унутган киши уни ёнга солибдию душманини ўлдиришдан воз кечибди.
Кўп ўтмай, илон яна ҳунарини кўрсатибди, энди у сут бериб турган эчкини чақиб, ўлдирибди. Бундан кўзи қонга тўлган хонадон эгаси аламига чидай олмай, бу гал илонни албатта ўлдираман, деб қасам ичибди. Чопқисини кўтариб, уя олдига борса, у ерда энди олмадай катталикда олтин ётганмиш. Буни кўрган хонадон эгасининг кўзи қувнаб, юраги ўйнаб кетибди. Эчкисининг йўқ бўлгани ҳам эсидан чиқиб, илонни ўлдириш ниятидан қайтибди.
Энди илоннинг заҳар сочиш навбати товуққа етибди. Тухум қилиб турган товуғининг ўлиб ётганини кўрган хонадон эгаси илонни ўлдиришга астойдил қасд қилибди. Ойболтани олиб, бу сафар илонни сўзсиз ўлдириш учун уянинг олдига ғазаб билан борибди. Қараса, энди уя ташқарисида ҳандалакдай олтин ётганмиш. Олтинни кўриб, ҳирси жунбушга келган киши яна илонни ўлдиришга ўзида журъат топа олмабди. Оёқ-қўли шалвираб индамай ортига қайтибди. Уни ҳатто энди илон унинг ўзига заҳар солиши мумкинлиги эҳтимоли ҳам фикрини ўзгартира олмабди. Яқинларию уйидаги фойда келтириб турган ҳайвонларидан ажраб қолгани ҳам уни илонни ўлдириб, хонадонидан йўқ қилиб юборишга ҳад қила олмабди. Илон эса ҳозиргача унинг хонадонида бемалол яшаб юрганмиш. У бир куни ўзини ҳам чақиб, ҳалокатга учратиши мумкинлиги эса хонадон соҳибининг хаёлига ҳам келмаётир.
Муҳтарам журналхон, ўша илон ниманинг тамсили эканини англай олдингизми? Агар тушунмаган бўлсангиз, бир нарсани эслатиб қўймоқчимиз. Одатда илонлар илон ўргатувчининг ҳар бир ҳаракатию чалган мусиқасига мослаб роса ўйин кўрсатади. Аммо бор меҳнатни илон қиладию томошабинлардан тушган ҳамма пулни илон ўргатувчи чўнтакка уриб кетади. Энди ўша илон нима эканини тушуна олгандирсиз?

Жумбоқни тақдим этувчи,
 Абдуманнон Андижоний

Фақатгина бир соат умримиз қолса... ёҳуд (ҳаётнинг қадр-қиймати)

Подробности

Бўлим: Ҳикоялар

(Ҳаётий воқеа асосида)

Ўша пайтлар “тез ёрдам” бўлимида ишлар эдим. Ўқишни эндигина тамомлаб, янги ишга жойлашганим учун бу ердаги ҳамма ҳодиса менга ўзига яраша ҳаяжон ва завқ бағишларди. “Доктор” деган мурожаатдан ўзимча ғурур туйиб, энди ҳар доим бу мурожаатга кўникишим ҳақида ўйлардим.

Барча катта касалхоналарнинг ҳам махсус “тез ёрдам” бўлими бўлиб, бу ерда шифокорлар навбатчилик қилишади. Тажрибали мутахассис шифокорлар ёнида менга кўп масъулият тушмасди. Фақат уларни диққат билан кузатиб, тажриба орттиришга ҳаракат қилсам, кифоя эди.

Бир куни кеч соат 1 лар атрофи.
Бир 16-17 ёшлардаги ўспиринни олиб келишди. Ўспиринга икки аёл ҳам юришига ёрдамлашиб келар эди. Орқаларидан югуриб келаётган киши эса нафаси бўғзига тиқилганча, энтиккан ҳолатда:
- Илтимос, ўғлимни қутқаринг, қутқаринг ўғлимни! – дея тинимсиз такрорларди.

Бир пайт шошилганича навбатчи доктор етиб келди. Мен эса докторнинг ёнида, қачон ташхис қўяр экан дея кутиб турардим.

Йигитчанинг отаси эса сўзида давом этаётганди:
- Доктор, биласизми, ўғлим ўзини ўлдирмоқчи бўлиб дори ичибди. Билиб қолиб, дарров бу ерга олиб келдик...

- Шунақа денг?! Ичган дорилари ёнингиздами?

Ота чўнтагидан бир неча дори қутиларни олиб докторга кўрсатди.
- Ҳа, мана. Бунисидан ўн бештача, бунисидан ўнта, бунисидан эса уч-бешта ичибди.

- Бу дориларни ичганига тахминан қанча вақт бўлди?
- Тахминан, икки соатча бўлди.

Доктор дори қутиларини синчиклаб қаради. Кейин, бир йигитчага, бир қутиларга қаради-да, бошини “йўқ” ифодаси билан қимирлатиб, юзини буриштирди:
- Ҳмм, афсус, афсус!

Йигитчанинг оиласи эса докторнинг бирор нима дейишини кутишарди, аммо ундан бир сас ҳам чиқмади. Мен эса йигитчанинг ошқозонини ювиш мумкинлигини ўйлардим. Бу жимжитликни отанинг овози бузди:
- Нима қиламиз доктор?
 
Докторнинг юзи жиддийлашди, йигитчага умидсизлик билан боқди. Бошини қимирлатиб, қўллари билан ўзининг чорасизлигини ифодалади. Сўзлари йигитчанинг отасининг юрагига ўқ каби санчилди, гўё.

- Афсус, қилинадиган ҳеч қандай амалиёт (операция) ёрдам бермайди. Жуда кеч олиб келибсизлар. Қолаверса, бу дорилар...

Мен эса оила аъзоларини кузатардим. Ҳаммаларининг кўзларида чорасизлик, жимгина туришарди.
Йигитчанинг юзида эса - қўрқинч, ваҳима намоён бўлди..
Онаси ва синглисига таяниб турган йигитча докторнинг юзига умидвор ҳолда қаради.
Унинг сўзларидаги кескинликни ва юзидаги жиддийликни кўриб, оёқларида мадор қолмади.
Секингина ҳолсизланиб, сидирилиб, ерга ўтириб қолди. Йигитнинг отаси ҳам, онаси ҳам бир ўзларича ваҳимага тушиб, алланималар дейишарди. Кейин, такрор сукунат...


Узоқ давом этган ушбу сукунатдан сўнг:
- Нима бўлади, наҳотки ҳеч нарса қила олмасангиз?! - деди ота-она илинж билан.


Шифокор эса бундай деди:
- Ёрдам бериш учун энди кеч. Бу каби ҳолатларда афсуски бизнинг қўлимиздан ҳеч нарса келмайди. Бир соатлардан сўнг уни йўқотамиз. Мен беморни унгача фақат кузатувга олишим мумкин, холос...

Мен ҳам бу сўзлардан довдираб қолдим. Йигитчанинг юзига қарардим. Ўлим қўрқуви ва умидсизлик унинг кўзларида зоҳир эди. Ўзимча унинг ҳозир нималар ҳис қилаётганини тасаввур қилдим.
Ўлим шунчалар яқинлашиши ҳақиқатан қийин ҳолат эди. Аммо инсон бир соат кейин ўлишини билса нималар ўйлар, нималар ҳис қилиб, қайси ишларни бажарарди. Аслида ҳар биримиз учун ҳам бундай вақт келади-ку! Ҳаётнинг ташвишлари билан бўлиб ўлимни бизга етиб келмас нарса дея тушунамиз. Ҳозир бу йигитча балки, ҳаётини, дўстларини, оиласини ўйламоқда ёки ўлимдан сўнгра нима бўлишини, яъни бир соат сўнг...

Балки унинг ортидан нима дейишларини, ёки қабрда қандай аҳволга тушишини ўйлармиди! Балки унинг шу вақтга қадар режалаштирган ишлари бордир, энди эса бу ҳаёлларини бир ёнга суриб, сўнгги соатини қандай кечиришни ўйларди, гўё.

Бошқа тарафдан ҳаёт давом этарди. Ичкаридаги бир беморнинг яқинлари келиб доктордан баъзи нарсаларни сўрар, бошқа ёндан эса оғир бир беморни олиб келишарди. У хаста учун бошқа бир навбатчи шифокорни чақиришди. Бир инсон бироздан сўнг ўлимини кутиб олса ҳам, бу ҳаёт бошқалар учун давом этаверади, деб ўйлардим.

Ота эса ўз саволи, тўғрироғи ўтинчини яна бир бор такрорлади:
- Ҳеч умид йўқми доктор? Наҳотки ҳеч нарса қилишнинг иложи бўлмаса?

Ичкарига кирган бошқа бир доктор ишора билан нима бўлди дея сўради. Доктор ўрнидан туриб, кескинлик билан жавоб берди:
- Жонига қасд қилмоқчи бўлибди. Афсуски кеч олиб келишибди. Сўнгра сўзлаб бераман сизга.

Бу сўзларни диққат билан тинглаган йигитчанинг юзидаги умид сўлиб борарди. Пушаймонлик ҳисси ичра, титроқ овоз билан:
- Қутқаринг мени, нима лозим бўлса ҳаммасини бажаришга розиман. Илтимос, қутқаринглар мени... Ўлишни истамайман! – дер эди.

Доктор унга лом-мим демади. Мен эса ўлимга шунчалар яқинлашиб турган инсонни биринчи маротаба кўраётган эдим. Устига устак ҳали жуда ёш эди.
Ҳаёлан моргга кириб унинг совуқ баданини кўздан кечиришимни ўйлаб, этим жунжикиб кетди. Демак, ёнимда турган бу тирик инсон бироздан кейин ўлади ва биз унинг мурдасига қараб ташхис қўйиб сўнг ҳисобот ёзамиз!
Ҳаёт ва ўлим, яшаш ва ўлиш... Ёшлик, қарилик. Ҳаётни англаб етиш, ўлимни тушуниш...

Яшаётган ҳаётимизнинг охир-ниҳояси ўлим эканлигини хотирлашлик. Ўлимга доимо ҳозир бўлиш ёки ўзини тайёр деб ҳис этиш. Ҳаёлимдан айни мана шундай ҳаёллар ўтарди.

Доктор хонадан чиқаётганида мен ҳам унинг ортидан эргашдим. Узун коридор бўйлаб борар эканмиз, бироз ачиниш билан дедим:
- Доктор, ошқозонини ювиб, қонини тозалаб кўрсак бўлмасмикин? Ахир...

Доктор бирдан менга қаради ва кўзларимга тикилди:
- Укам, кўриб турибсанку, бу ерда оёқда зўрға турадиган, ёши ўтиб қолган қария одамлар ҳам ҳаётда яна бир соатгина яшаш учун қанчалик курашадилар. Бу ёш йигитча эса бор-йўғи ўн етти ёшида ўз жонига қасд қилмоқчи бўлибди. Ўлишни истаса нега мен унга қаршилик кўрсатишим керак?
Бироз истаган тақдири билан юзма-юз келсин, ўйлансин! Кейин кўрамиз. Ўлим нима ва ҳаёт нима, тушунсин! Яшашнинг қадрини, оиласига бу иши билан қанчалик зуғум қилганлигини англаб етсин.
Аллоҳни ёдга олсин, Унинг қули эканлигини эсласин. Ўлимни ва ундан кейинги ҳаётини ҳам мушоҳада қилсин...
...
Бу сўзларнинг ортидан мени ҳайратга тушурган бир кулгу эшитилди.
- Сен ҳам ишондингми унинг ўлишига?
- Ҳа... Нима, йигитча ўлмайдими?

Доктор табассум билан қўлидаги дори қутиларини кўрсатди.
Қарасам, қўлидаги дори қутилари – витамин, йўталга қарши ва балғам кўчирувчи дориларники экан...

*****

ИншаАллоҳ, ушбу мақолани ўқиб, ўзига яраша сабоқ оладиганлардан, умрнинг қадрига етадиганлардан, ҳамиша эзгу амалларга интилиб яшайдиганлардан, ҳаётдаги ҳар ҳолу-кордан (ҳар ҳолатдан) ибрат оладиган бандалардан бўлишлик сизу-бизга насийб айласин!

Аллоҳ берган омонат умрга хиёнат қилмай, хайрли ўтказишлик насийб қилсин, Илоҳим...

Интернет саҳифаларидан, турк тилида ёзилган мақолага асосланган ҳолда, таҳрир қилинган нусхаси...

Энг ожиз банда тайёрлади

Кулбам ёняпти

Подробности

Бўлим: Ҳикоялар

Бир куни уммонда сузиб бораётган кема ҳалокатга учраб, чўкиб кетди.
Кемада йўловчилардан биргина киши тирик қолди.

Тўлқинлар ҳолдан тойган кишини одам оёғи етмаган бир оролга чиқариб қўйди...

У киши аввалги кунларда Аллоҳга “Мени қутқар” дея ёлвора бошлади.
Балки ёрдам келиб қолар дегандай уфққа боқди. Лекин, бирон-бир кема кўринмасди...

Орадан анча вақт ўтгач, шамолдан, ёмғирдан ва ёввойи ҳайвонлардан сақланиш мақсадида дарахт шохлари-ю баргларидан бир кулба қуриб олди. Кемадан соҳилга келиб қолган емиш, асбоблар ва шунга ўхшаш у-бу нарсаларни ҳам ўша кулбага қўйди. Кунлар ўта бошлади. Ҳар куни деярли бирдай...
Балиқ овлаб, шуни тановул қиларди... Уфққа боқарди... Қутқаришини сўраб Оллоҳга дуо қиларди...

Бир куни суви тугаб, ичишга сув топиш илинжида кулбасидан чиқди. Анчагина юриб, ортга қайтганида:
“Кулбаси ёнаётган эди!”

Шунчалик қаттиқ ёнаётганидан, осмонга қуюқ ва қалин тутун кўтарилаётганди...

Ушбу ҳодиса у учун жудаям оғир мусибат эди. Жудаям жаҳли чиқиб, ғазаби кучая бошлади:
“Аллоҳим! Бу не кўргулик? Менга шундай балони ҳам раво кўрдингми?”, - деб фарёд кўтарди...

Ўша оқшомни жуда ғазаб билан, кайфиятсиз ўтказди.
“Шунча дуолар қилсам ҳам, Аллоҳ менга шундай мусибатни раво кўрди-я?!” - деб,
тақдиридан куйина бошлади.

Эртаси саҳарлаб оролга яқинлашаётган бир кеманинг овозидан уйғониб кетди. Ҳа, уни қутқариш учун келишаётганди!

“Мени бу ерда эканимни қаердан билдинглар?” - деб сўради ҳалиги киши кемадагилардан.
Жавоб эса... уни – ҳам ҳайрон қолдирди, ҳам уялтирди:

“Тутун орқали берган ишоратингни кўрдик!”

eng_ojiz_banda таржимаси